آشنایی با انواع کاغذ

در این مقاله از خانه چاپ و گرافیک با انواع کاغذ برای انجام کلیه کارهای چاپی آشنا خواهید شد، جنس های مختلف، گرماژ (وزن های) مختلف و اینکه هر کاغذی بیشتر مناسب چاپ چه محصولاتی است. عکس کاغذهای مختلف به همراه توضیحات هریک باعث می شود به راحتی با تمامی کاغذ ها در صنعت چاپ آشنا شده و در پروژه های چاپی خود مانند یک حرفه ای انتخاب کنید.

گرماژ کاغذ چیست؟

اولین سوالی که بسیاری از افراد که آشنایی کمی با کاغذ دارند می پرسند این است که گرماژ یعنی چه؟ گرماژ 300 چه فرقی با 170 یا 80 دارد؟

گرماژ همان جرم یا به زبان ساده تر وزن کاغذ است، به بیان دقیق تر گرماژ هر کاغذ به معنای وزن هر متر مربع از آن کاغذ است. یعنی اگر کاغذی گرماژ 300 گرمی دارد، یک متر مربع از آن کاغذ وزنش 300 گرم است.

اما یک مصرف کننده با وزن کاغذ کاری ندارد و آنچه مهم است ضخامت کاغذ است، پس به بیان دیگر هرچه گرماژ کاغذ بالاتر، کاغذ ضخیم تر است. تقریبا نازک ترین کاغذ گرماژ 70 گرمی و ضخیم ترین کاغذ گرماژ 300 گرمی دارد (البته این مورد برای جنس های یکسان است یعنی بعنوان مثال گلاسه 300 گرمی ضخیم تر از گلاسه 135 گرمی است و برای کاغذهای متفاوت در برخی موارد درست نیست، به عنوان مثال گرماژ 65 گرمی کاغذ بالکی به علت بافت سبک، ضخیم تر از گرماژ 80 گرمی کاغذ تحریر است).

برای نمونه گرماژ کاغذ صفحات داخلی اکثر کتاب ها 70 یا 80 گرم است و گرماژ جلد کتاب معمولا 250 گرم است، یا گرماژ یک کارت ویزیت معمولی 300 گرم است.

سوال: گرماژ 600 گرمی کارت ویزیت ها چیست؟ کارت ویزیت های 600 گرمی از به هم چسبیدن دو کاغذ 300 گرمی به یکدیگر تولید می شوند و خود کاغذ گرماژ 600 گرمی ندارد.

انواع کاغذ

پس از اینکه با مفهوم گرماژ یا همان وزن کاغذ آشنا شدیم می توانیم انواع کاغذ را بشناسیم ببینیم هر کاغذ چه گرماژی دارد و هر کدام در چه بخشی استفاده می شود.

کاغذ گلاسه

معروف ترین و پر کاربرد ترین کاغذ در صنعت چاپ دیجیتال، گلاسه است. کاغذی سفید و صیقلی بدون هیچگونه بافتی. این کاغذ در گرماژ متفاوتی تولید می شود که عبارت اند از: 135 گرم، 170 گرم، 250 گرم و 300 گرم. از این کاغذ در بخش های مختلف استفاده می شود و به دلیل سطح بسیار صاف آن، انواع پوشش های سلفون یا لمینت به خوبی روی آن می نشیند.

از گرماژ 170 و 135 آن معمولا برای چاپ بروشور و کاتالوگ های معمولی و یا کتاب های لوکس تمام رنگی استفاده می شود.

از گرماژ 300 یا 250 آن برای چاپ کاتالوگ، بروشور، ژورنال، پوستر، جلد کتاب، منو رستوران، سرتیفیکیت، کارت تبریک و کارت گارانتی استفاده می شود.

از گرماژ 300 گرمی این کاغذ برای تولید کارت ویزیت استفاده می شود ولی برای استحکام و زیبایی بیشتر معمولا روی آن روکش سلفون یا لمینت چسبانده می شود که به آن ها کارت ویزیت سلفون (مات، براق یا مخملی) و کارت ویزیت لمینت (مات و براق) گفته می شود.

کاغذ تحریر

معروف ترین کاغذ در کل صنعت چاپ کاغذ تحریر است. کاغذی که تقریبا در تمامی کتاب ها، دفترچه ها، روزنامه ها و… استفاده می شود.

کاغذی سفید رنگ، نازک، سبک و ارزان قیمت.

این کاغذ در گرماژ 70 گرمی، 80 گرمی و 100 گرمی تولید می شود که کمی از نظر ضخامت با یکدیگر تفاوت دارند و برای هر محصول چاپی که نیاز به کاغذ نازک دارد مناسب هستند.

از جمله کاربردهای آن صفحات داخلی کتاب، دفترچه یادداشت، فاکتور رسمی، سررسید، سربرگ، تراکت و … است. در محصولاتی مانند کتاب و دفتر معمولا از گرماژ 70 و 80 استفاده می شود و در محصولاتی که بایستی کمی ضخیم تر باشند مانند سربرگ و پاکت از گرماژ 100 گرمی کاغذ تحریر استفاده می شود.

کاغذ بالکی

کاغذ بالکی با گرماژ بسیار پایین 65 گرمی خود یکی از بهترین کاغذهای جایگزین کاغذ تحریر برای چاپ کتاب است. رنگ کاغذ بالکی کمی متمایل به زردی است و بسیار مشابه کاغذهای کاهی قدیمی است. رنگ این کاغذ نسبت به کاغذ تحریر بسیار گرم تر بوده و باعث خستگی چشم خوانندگان کتاب نمی شود. ضخامت کاغذ بالکی نیز بالاتر از کاغذ تحریر است و در تعداد صفحات یکسان، کتاب ضخیم تری به نسبت تحریر خواهد شد. به نوعی کتاب چاپ شده با کاغذ بالکی بسیار سبک به نظر می رسد.

کاغذ کرافت

کاغذی کاهی رنگ که در گرماژ متفاوت کاربردهای مختلفی دارد. در گرماژ 80 گرمی بیشتر برای بسته بندی پوشاک، مواد غذایی، آجیل و … کاربرد دارد و گرماژ 300 گرمی آن صخامت مناسبی برای انواع کارهای چاپی دارد. کاغذ کرافت در دو نوع سوئدی و ایرانی تولید می شود که کاغذ کرافت سوئدی رنگی روشن تر، بافتی لطیف تر، و یکدست تر دارد و کرافت ایرانی رنگی تیره تر و بافتی با ناخالصی های بیشتری دارد.

از کاربردهای این کاغذ می توان به کارت ویزیت های فانتزی و زیبا و تگ های پوشاک اشاره کرد. هر محصول ساده ای را می توانید با کاغذ کرافت به محصولی فانتزی تبدیل کنید. منوی رستوران فانتزی، کارت گارانتی، تراکت، دفترچه یادداشت و… تنها نمونه هایی از توانایی این کاغذ برای چاپ محصولاتی خاص و فانتزی است.

کاغذ فابریانو

فابریانو نام برندی مطرح در صنعت کاغذسازی است که تولید کننده چند نوع از بهترین کاغذهای بافت دار و فانتزی است. از جمله کاغذهای فابریانو می توان به فابریانو معمولی، فابریانو چکشی، فابریانو صدفی و فابریانو مویی اشاره کرد:

فابریانو معمولی: فابریانو معمولی که با نام فابریانو کبریتی نیز شناخته می شود بافت های برجسته باریک و موازی با هم دارد که در طول کاغذ کشیده شده اند. این کاغذ در گرماژ 300 گرمی تولید می شود و کارت ویزیت های زیبایی را با آن می توان خلق کرد.

فابریانو مویی کرم: فابریانو مویی کرم نام خود را دقیقا از ویژگی هایش برداشته است، رنگ خام این کاغذ کرم است و بافت هایی مانند پرز و مو درون خود دارد. گرماژ این کاغذ 300 گرمی است و برای چاپ کارت ویزیت گزینه زیبایی است.

فابریانو چکشی: یکی از زیباترین کاغذهای موجود فابریانو چکشی است، بافت آن به نوعی است که گویی تمام کاغذ با برخورد چکش فرو رفتگی های کوچکی دارد. استفاده اصلی این کاغذ 300 گرمی نیز استفاده بعنوان کارت ویزیت است.

فابریانو صدفی: نوع متفاوتی از فابریانو است که ظاهری براق و متالیک ، با بازتاب نور بالایی دارد. این کاغذ جلوه درخشانی دارد که موجب استفاده از آن در کارهای فانتزی مختلف می شود. کاغذ صدفی 300 گرمی علاوه بر کارت ویزیت در چاپ گواهینامه و سرتیفیکیت نیز بسیار محبوب است.

کاغذ اشتنباخ

کاغذی با کیفیت، فانتزی و با بافتی با فرورفتگی های متعدد و مقداری شبیه به بافت فابریانو چکشی با این تفاوت که بافت آن بیشتر و کمی درشت تر است. این کاغذ نیز دارای گرماژ 300 گرمی است و مصارف گوناگونی در چاپ دارد از جمله کارت ویزیت، پوستر، سرتیفیکیت و غیره. به دلیل وجود بافت های درشت در این کاغذ ممکن است یک دستی چاپ مانند کارت های صیقلی و کاملا صاف نباشد و در طرح های تمپلات یا تمام رنگ به اصطلاح در چاپ کچلی ایجاد شود. این مورد در طرح های هنری می تواند نکته ای مثبت باشد و جلوه ای وینتج ایجاد کند ولی در طرح هایی که یکدستی مهم است می تواند نکته ای منفی باشد.

کاغذ کتان

کاغذ کتان نیز مانند کاغذ فابریانو جزو کاغذهای فانتزی و بافت دار محسوب می شود و قیمت ارزان تری نسبت به کاغذهای فابریانو دارد. این کاغذ در انواع کتان کبریتی، کتان ایتالیا، کتان امباس و کتان کهلر آلمان تولید می شود که بافت هر یک متفاوت بوده و انتخاب آن ها بیشتر با توجه به نوع طراحی و سلیقه شما می باشد.

کتان کهلر آلمان: یکی از با کیفیت ترین کاغذهای کتان با گرماژ 300 گرم کتان کهلر است. بافت این کاغذ شامل خطوط برجسته، موازی و نامنظم در طول کاغذ است. این کاغذ در چاپ کارت ویزیت بسیار شکیل و زیباست.

کتان کبریتی: کتان کبریتی بافتی برجسته، موازی و منظم دارد که تا حدی شبیه فابریانو معمولی است.  گرماژ این کاغذ 300 گرم است و معمولا در چاپ کارت ویزیت استفاده می شود.

کتان ایتالیا: کاغذ کتان ایتالیا بافتی عمودی و افقی متقاطع دارد که تشکیل مربع های ریز می دهند. این کاغذ با گرماژ 300 گرمی برای کارت ویزیت های فانتزی بسیار زیبا و خاص است.

کتان امباس: این کاغذ بافتی مشابه با کتان ایتالیا دارد و خطوط افقی و عمودی روی این کارت همدیگر را قطع می کنند. کاغذی فانتزی برای کار های فانتزی شما.

کاغذ کارتی

کاغذ کارتی کاغذی صاف و تقریبا بدون بافت است که استفاده اصلی آن در چاپ کارت ویزیت است و به همین دلیل به نام کاغذ کارتی شناخته می شود. ظاهری شبیه به کاغذ گلاسه دارد با این تفاوت که سطح آن کمی زبر تر است و مانند کاغذ گلاسه صیقلی نیست.

کاغذ کالک

این کاغذ صیقلی، نیمه شفاف و با رنگی کدر و روغنی مانند است. چاپ روی این کاغذ به خوبی و بسیار زیبا انجام می شود و با ظاهر نیمه شفاف و کدر خود برای کارت ویزیت های دو لایه گزینه بسیار مناسب و جذابی است. با مقداری خلاقیت در طراحی خود و ترکیب طرح خود در هر دو کاغذ زیری و کاغذ کالک رویی می توانید کارت یا اتیکت های بسیار زیبا، خاص و خلاقانه ای چاپ کنید.

کاغذ پوستی

کاغذی نازک، نیمه شفاف و سفید رنگ است که یک طرف آن حالت روغنی و طرف دیگر آن زبر تر است، این کاغذ کاربردهای متنوعی در صنعت چاپ و بسته بندی دارد. از این کاغذ می توان برای بسته بندی داخلی محصولات مختلف مانند کفش و لباس و … استفاده کرد.

همچنین کاربردهای دیگری مانند کاغذ مناسب نقشه کشی، الگو برداری و بدلیل بدون پارافین بودن، در صنعت شیرینی پزی و آشپزی کاغذی مناسب استفاده داخل مایکروفر است.

کاغذ مومی

کاغذ مومی از نظر ظاهری بسیار مشابه کاغذ پوستی است، کاغذی نازک، سفید، نیمه شفاف و روغنی شکل، با این تفاوت که کاغذ مومی سطح صیقلی تری دارد و هر دو سمت آن حالت روغنی و براق دارد. روغنی بودن هر دو سمت کاغذ مومی، باعث شده این کاغذ در برابر رطوبت و چربی مقاومت بیشتری داشته باشد و آن را مناسب بسته بندی مواد غذایی مانند انواع ساندویچ و فست فود، گوشت، مرغ، ماهی و فراورده های گوشتی کرده است. در چاپ این نوع کاغذ برای حفظ سلامت مواد غذایی که درون آن پیچیده می شوند از مرکب گیاهی و سالم استفاده می شود.

کاغذ پشت چسب دار

کاغذ پشت چسبدار یک کاغذ دو لایه است که لایه زیرین کنده می شود و لایه رویی آن با خاصیت چسبندگی خود به سطح مورد نظر می چسبد. از این کاغذ برای تولید و چاپ انواع لیبل، برچسب و استیکر استفاده می شود. لیبل های پشت چسبدار یا بصورت بدون پوشش عرضه می شوند (با نام لیبل کاغذی) که اینگونه دقیقا مانند یک کاغذ در برابر رطوبت آسیب پذیر است و یا بصورت لیبل سلفونی که همان لیبل کاغذی است که پوششی سلفونی روی آن چسبانده می شود و مقاومت آن در برابر رطوبت و پارگی را افزایش می دهد.

کاغذ پی وی سی

استفاده از نام کاغذ پی وی سی برای برگه های پی وی سی از نظر معنایی اشکال دارد، زیرا پی وی سی ها در حقیقت کاغذ نیستند و زیر مجموعه ای از محصولات پلیمری (مانند پلاستیک) می باشند. این برگه ها به دلیل همین ماهیت پلاستیک گونه خود کاملا ضد آب بوده و مقاومت و ماندگاری بسیار بیشتری نسبت به کاغذها دارند. از این برگه ها در گرماژ پایین و نوع پشت چسبدار برای ساخت انواع لیبل و برچسب استفاده می شود.

برگه های پی وی سی در گرماژ کمی بالاتر و ضخیم تر برگه های بسیار مناسبی برای کارت هایی هستند که نیاز به ماندگاری و دوام بالاتری از کارت های کاغذی دارند. از مهم ترین کاربردهای این برگه ها چاپ کارت بازی است. کارت هایی که باید بصورت مداوم دست به دست شوند و در معرض چربی و رطوبت دست قرار گیرند، بر بخورند و مرتب مورد استفاده قرار گیرند. مناسب ترین گرماژ برای این کارت ها 400 میکرون است که نه خیلی ضخیم شود که کارت برنخورد و نه خیلی نازک که به سادگی پاره و تخریب شود.

پی وی سی ها در گرماژ 400 میکرون و یا بالاتر در ساخت انواع کارت ویزیت پی وی سی نیز استفاده می شوند. کارت ویزیت های پی وی سی نیز به دلیل ذات pvc ضدآب بوده و مقاومت بسیار بالاتری از کارت ویزیت های معمولی و کاغذی دارند. کارت های بانکی، یا کارت شارژ مترو نیز از نوع پی وی سی های بسیار ضخیم 760 میکرونی بوده و از لحاظ مقاومت و ماندگاری قابل مقایسه با هیچ کارت کاغذی ای نیستند.

کاغذ خردشونده

کاغذ های خرشونده که به دلیل ماهیت ترد خود با نام کاغذ گچی نیز شناخته می شوند برگه های پشت چسبداری هستند که پس از چسبیدن به سطح مورد نظر، نمی توان آن ها را بصورت سالم کند و در صورت کندن پاره پاره می شوند. به همین دلیل از آن ها برای تولید و چاپ انواع لیبل و برچسب های امنیتی استفاده می شوند. از کاربرد های این برچسب ها می توان به چاپ برچسب گارانتی، چاپ برچسب پلمب، چاپ برچسب اموال و غیره اشاره کرد.

کاربرد کاغذ های مختلف

کاغذ های بسیار گوناگونی در صنعت چاپ وجود دارند که با آگاهی بیشتر در مورد آن ها می توانید پروژه چاپی خود را با کیفیت و زیبایی بیشتری چاپ کنید. بجز کاغذهای پشت چسبدار که مصارف آن ها محدود به تولید برچسب و لیبل می شود دیگر کاغذ های فانتزی و بافت داری که ذکر شد می توانند استفاده های بسیار متفاوتی نیز داشته باشند. اکثر کاغذهای فانتزی 300 گرمی گزینه بسیار خوبی برای چاپ کارت ویزیت هستند با این حال برای چاپ سایر موارد مانند سرتیفیکیت، پوستر، تراکت، بروشور و سایر محصولات چاپی در کنار یک طراحی خوب می توانند بسیار چشمگیر و زیبا جلوه کنند.

در صورتی که کار شما رسمی و کلاسیک نیست خود را محدود به کاغذهای ساده و معمولی نکنید، در پروژه های چاپی خود کاغذهای مختلف را استفاده کرده و نتیجه عالی آن را مشاهده کنید. حتی برخی از کارهای کلاسیک با کاغذهای بافت دار بسیار شکیل و متفاوت خواهند شد. خلاق باشید و محصولاتی متفاوت و خاص بیافرینید.

خانه چاپ و گرافیک با دارا بودن متنوع ترین کاغذ و مقوا ها و امکان چاپ روی هر نوع کاغذ و مقوایی یکی از متنوع ترین، با کیفیت ترین و سریع ترین مجموعه های چاپی در ایران است. برای چاپ بدون صحافی روی تمامی این برگه ها و مشاهده قیمت هر یک می توانید وارد صفحه چاپ دیجیتال شوید و با تغییر گزینه های مدنظر خود، قیمت لحظه ای و بروز را مشاهده فرموده و سفارش خود را به آسانی ثبت کنید.

در صورتی که هر سوالی در مورد انواع کاغذ، انواع چاپ، قیمت هر نوع چاپ یا محصولی را دارید از راه های مختلف عنوان شده در سایت با ما تماس بگیرید.